Astronot Köpekler: Laika
Soğuk Savaş tüm hızıyla devam ediyor ve bu savaşın bir kısmını da uzaydaki yarış oluşturuyordu.
Uzaya gönderilen ilk uydu Sputnik 1'in başarısının ardından Sovyet lideri Nikita Kruşçev, "Ekim Devrimi" nin 40. yıldönümü dolayısıyla uzayda yeni bir atılım yapmak istiyordu. Bunun için uzaya bir köpek gönderilerek ilk defa yörüngeye oturtulacaktı. Laika uzaya gönderilecek ilk canlı değildi. ABD daha çok maymunları kullanırken Sovyetler ise köpekleri kullanıyordu. Maalesef ki bu görevlerin birçoğu başarısız oluyordu.
![]() |
NASA roketiyle uzaya gönderilmek üzere hazırlanan şempanze Ham. |
Laika'yı taşıyacak olan araç Sputnik 2 idi. Araçta oksijen üretici, oksijen zehirlenmesini önleyen aletler ve karbondioksit emici cihazlardan oluşan bir yaşam destek ünitesi mevcuttu. Laika'nın beslenmesi içinse yedi günlük yiyeceği vardı. Laika kabin içinde hareketlerini sınırlayacak zincirlerle bağlanmıştı. Kabin içindeki durumunu gözlemlemek için birtakım ölçüm cihazları Laika'nın üzerine tutturulmuştu.
Fırlatmadan birkaç gün önce bir bilim insanı olan Dr. Vladimir Yazdovsky, Laika'yı çocuklarıyla oynaması için evine götürmüş ve daha sonra bu olaydan şöyle bahsetmişti: "Onun için güzel bir şey yapmak istedim, yaşayacak çok az zamanı kalmıştı."
3 Ekim 1957 tarihinde Baykonur Uzay Üssü'nden fırlatma yapıldı. Fırlatmanın en hızlı anında Laika'nın solunumu normal değerlerin 3-4 katına çıkmıştı. Yörüngeye yerleştikten sonra Sputnik 2'nin burun konisi uzay aracından ayrıldı; ancak "A Bloku" planlananın aksine ayrılmadı ve ısı kontrol sistemi bir şekilde devre dışı kaldı. Kabindeki ısı 40 °C civarlarında ölçülmüştü. Laika'nın nabzı dakikada 102 atışa kadar düştü. Kabindeki aşırı sıcaklık nedeniyle uçuşun 5-7 saatlerinden itibaren Laika'dan herhangi bir canlılık belirtisi alınamadı. Laika hayata veda etmişti.
Beş aydan daha uzun bir sürenin ardından Sputnik 2 atmosfere girdi ve parçalarına ayrıldı. Böylece Sputnik 2 ve Laika'nın hikayesi sona ermiş oldu.
![]() |
Laika için Rusya'da yapılan bir anıt. |
Soğuk Savaş'ın getirdiği kaotik ortamda pek gündeme gelmese de bazı hayvansever gruplar hayvanların bu şekilde deneylerde kullanılmasına tepki gösterdi. Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra ise Laika'yı uzaya gönderen ekibin bir parçası olan Oleg Gazenko yaptığı açıklamada Laika'nın ölmesinden duyduğu pişmanlığı dile getirdi ve bu görevden Laika'nın ölümüne değecek kadar çok şey öğrenemediklerini ifade etti.